TARİHİ Termenin tarihi M.. 1000 yılına kadar inmektedir. Hatta eski tarihi006cer M..1200 yıllarında şimdiki Terme a0079ı kıyısında efsanevi kadın savaş&0023305;lar Amazonların yaşamış oldukları ileri sr006d00260023351;lerdir. Terme adının da kıyısında Amazonların Themiskyra adlı kentin kurdukları Thermodon (bugn006b00200074erme a0079ı)dan geldiği sy006c0065niyor. İle006ein en eski halkının Gaskalar olduğu sanılmaktadır. Gaskalar Karadeniz kıyısında yaşan yarı ge0062e ve saldırgan bir topluluktur. Hititler Samsun’a kadar yayılınca Gaskaları da yn00650074imleri altına almışlardır. Tr006b006c00650072in Anadolu’ya hakim olmaya başladıkları 11.yy’a kadar Terme’ye Hitiler, Frigler, Medler, Persler ve Romalılar hakim olmuşlardır. 395 yılından itibaren Terme Doğu Roma (Bizans) hakimiyetine girmiştir. 1204 tarihinde Bizans Latinlerin istilasına uğrayınca İstanbul’dan kaa006elar Trabzon’da Kommenler Devletini kurdular. Bu devlet zaman zaman Samsun’a kadar hakim oldu. Tr006b006c00650072in Anadolu ya girişleri 1071 Malazgirt zaferinden sonra olmuştur. nce Doğu Anadolu Bizans Hakimiyetinden kurtarılmış daha sonra oruh vadisinden Karadeniz kıyılarına doğru yayılmaya başlamıştır. I.Alaattin Keykubat zamanında (1219-1236) Terme dahil bt006e0020004baradeniz sahili Anadolu Selu006blularının yn00650074imine girmiştir. Moğol istilaları nedeniyle dağılan Selu006blu imparatorluğunun topraklarında Tr006b002000620065ylikleri kurulmaya başlamıştır. Bu dn0065006dde Amasya-Samsun-Tokat-Sivas-Kayseri bl00670065lerinde Eratna Beyliği kurulmuştur. 1381 de kadı Burhan ettin Eratna Beyliğini ele gei0072ince Terme’nin bl00670065sine bağlanmıştır. Bu arada,yr00650064e Canik Beyliğinde kurulmuştur. 1398’de Yıldırım Beyazıt Amasya ve Karadeniz kıyılardaki bt006e00200062eylikleri Osmanlı topraklarına katmıştır. Cumhuriyete kadar Terme Canik Mutasarrıflığının idaresinde yn00650074ilmiştir. I.Dn0079006100200073avaşı sırasında Terme 1916’da Ruslar tarafından bombalanmıştır. Milli mc006100640065006ce dn0065006dinde ise Rum ve Ermeni e0074eleri tarafından yakılıp yıkılmak istenmiştir. Fakat Terme halkı bunlarla mc006100640065006cesini başarılı şekilde yapmıştır. Terme’ de belediye teşkilatı ise Cumhuriyetten n00630065 kurulmuştur. COĞRAFİ KONUMU Terme Karadeniz bl00670065sinin orta Karadeniz bl006dn0064006500200064enizden 3-5 km. ie0072ide kurulmuş Samsun iline bağlı bir ile0064ir. Samsun’a uzaklığı 58 km.dir. İle006ein kuzeyinde Karadeniz, doğusunda nye ve ikizce, gn006500790069006ede Ak kuş, batısında Salı pazarı ve arşamba ile006ceri yer almaktadır. Kuzeyinde kıyı ovası uzanmakta, gn006500790069006ede Canik dağları. En yk00730065006b0020noktası 450 m. Kara ormandan doğan Terme a0079ı ile0079i tam ortasından ikiye bl00650072ek Karadeniz’e dk006cr002e005400650072me’de bir de deli dere vardır. arşamba dağlarından doğan bu akarsuyun yatağının bazı kısımlarında gl006c0065r oluşmuştur. Deli derede Karadeniz dk006cr002e002000260023304;le0064e simenit gl006ee dk006cen karaboğaz ve abdal dereleri vardır. Karadeniz ile Terme ile0073i arasında denize yakın bl00670065de birbirlerine doğal kanallarla bağlı olan akgl00200076e simenit(simenlik) gl006c0065ri yer alır. Simenit gl002cTerme a0079ının yatağının değişmesi sonucu oluşmuştur. Akgl00200064e aynı şekilde oluşmuştur. İki gl006e de balık varlığı a&0023305;sından zengin oluşlarının sebebi deniz basmasıdır. Gl006c0065rin e0076resi sazlık ve bataklıktır. İKLİMİ Terme’de Karadeniz iklimi hakimdir.Mevsimler arası sıcaklık farkları azdır. Her mevsim bol yağış alır. Nem oranı olduka0020yk00730065006b0074ir. Kışın yıldız ve poyraz,yazın lodos ve kıble rz006700610072006carı eser. Yk00730065006b0020kısımlarına &0023305;kıldıka0020sıcaklık azalır. SOSYO- EKONOMİK YAPISI Terme ekonomisi hemen hemen tamamı tarıma dayalıdır. Bu verimli ovada n006c00200074erme pirini0020ve fındık yetiştirilmektedir. İle0064e kl007400720020kavakcılığı’da olduka0020yaygındır. rneğin; Dn00790061006e0026#305;n ikinci by006b00200020kavak ormanı Termededir. Bunların yanında, Sahil kasabası olması nedeniyle balık&0023305;lık ve diğer deniz r006e006c0065ri avcılığı da gei006d kaynakları arasında sayılabilir. İle0064e besicilik ve arıcılık gibi ekonomik faaliyetler de n0065006dli yer tutmaktadır. Terme'nin n0065006dli sanayi kuruluşları, İle0064e yetiştirilen e006ctik ve fındığı işleyen fabrikalardır. Fındık fabrikalarında r0065007400690063iden alınan fındık haline getirilerek ihra 0065dilmekte veya i 0070iyasaya sr006c006d0065ktedir. eltikte aynı şekilde fabrikalarda işlem gr00650072ek pirin 0068alinde ihra 0065dilir veya i 0070iyasaya verilir. ULAŞIM Samsun’a 58 km. uzaklıktadır ve Samsun’dan Termeye her gn0020006800650072 saat ara 0062ulmak mm006b006e0064r002e00200065vre il ve ile006cerle ulaşım problemi yoktur. TARİHİ VE KLTREL DEĞERLER Tarihi M.. 1000 yıllarına kadar uzanan ile0064e efsanevi kadın savaş&0023305;lar “Amazon”ların yaşadığı biro006b eski tarihi0020ve coğrafyacı tarafından ileri sr006c006d0065ktedir. Amazonların;yerleşmiş olduğu alanlar kaynaklarda karadeniz kıyıları olarak tanımlanmaktadır. zellikle Thermodon (Terme a0079ı) kıyısında Themmiskyra kentini kurmuş oldukları bilinmektedir. Themiskyra kentinin Terme ile Ordu arasında olduğu sanılmaktadır. Bir o006b efsanede adları gee006e Amazonlar sadece kadınlardan oluşan bir topluluktu. Savaşmayı o006b seven ve savaşa0020olarak n0020007900610070mışlardır. Amazonların yaşam felsefeleri e0026#351;itli kaynaklarda a0072pıcı olarak tekrarlanmıştır. Gn006c006b0020yaşamda erkekleri yanlarında işi0020ve uşak olarak bulundurdukları, nesillerini devam ettirebilmek ii006e savaşlarda esir aldıkları erkeklerle beraber oldukları ve sonradan da bunları l0064rdk006c006500720069 rivayet edilmektedir. Tr0065006cerinde bir erkekle beraber olabilmek ii006e en az 00650072006beği l0064rmeleri kuralı vardır. Bu ilişkilerden doğan erkek o0063uklar ya sakatladıkları yada l0064rdk006c006500720069, kız o0063uklarını ise at st00200069006ce ve kudret helvası ile besledikleri, onların gl00200079etiştirdikleri sy006c0065nmektedir. Tarihin ilgin 0076e e006bici savaş&0023305; kadınları Amazonlar,gz0065006c00200073anatlara da konu olmuşlardır. M..5 yy.’da yapılan Amazon kadını heykelleri gn006d007ae kadar ulaşmıştır. Berlin ve Roma Caputoline Mz0065006c00650072indeki “Yaralı Amazon Heykeli”ve Vatikan’daki “Amasone Mattei Heykelleri” bunların en n006c006c0065ridir. Rubenb’in n006c00200026#8220;Amazon Savaş&0023305;sı” isimli tablosu da. Amazonların konu alan sanat eserlerindendir. Saraky002600238217;de hamam kalıntıları ve su kemerleri vardır. Amazonların burada yaşadığı ileri sr006c006d0065ktedir. Pazar Camii: 1840’lı yıllarda yapıldığı tahmin edilen cami Osmanlı mimarisinin z0065006cliklerini taşımaktadır. Caminin bitişiğinde bir de tr0062006500200076ardır. Tr00620065006e0069n dış duvarlarında gn0065007900650020bakan kısmına bir kitabe oyulmuştur. Yapı bahe0020 ie0072isinde tek katlı olup tamamen ahşaptan yapılmıştır. atısı kiremit r0074ld0072002e0020Geniş a0070lı bir onarım gr0065006e caminin minaresi 1939’da yıkılmış; şimdiki minare ise 1961 yılında yapılan minaredir. Cn006500790064002di Bağdadi Tr0062006500730069: Terme ile0020merkezinin 10 km gn006500790069006ede dibekli ky006ededir. Halk arasında, Bağdat’ta yaşamış olan Cn006500790064002di Bağdadi’nine tr0062006500730069 olduğu inancı yaygındır. Fakat bir başka gr0026#351;e gr00650020de tr0062006500200064e Kubatoğullarından Cn0065007900740020Bey adlı bir komutan yatmaktadır.Bu komutan Moğol istilaları sırasında Canik (Samsun) Beyliğini Timur ordularına karşı savunmuş bir kahraman ve şehittir. Yukarı S&0023003287;t006c0028004baracalı) cami: Yukarı s&0023003287;t006c0020006by006ede, by006b00200062ir mezarlığın ii006ede ahşap bir camidir.Caminin duvarına kazınmış bir yazıda 1716 yıllarında yapıldığı tahmin edilmektedir. Aşağı S&0023003287;t006c00200043amii: 19 yy..da yapıldığı tahmin edilen cami iki katlı ve ahşaptandır. GEZİ VE MESİRE YERLERİ Cn006500790064002di Bağdadi Tr0062006500730069,denilen yer ziyaret gah ve e0076resi z0065006clikle Cumartesi gn006c006500720069 e0076re il ve ile006cerden oraya adak kesmek ya da piknik yapmak amacıyla gelen insanlarla dolup taşar. Termenin yalı mahallesinden Aka0079a kadar uzanan Mili amlığı hem mesire yeri; hem de temiz denizi ve kumsalıyla doğal bir plajdır. Burada mavi deniz,a006dların yeşiliyle adeta kucaklaşır. Aka0079 ve mili 0067ibi oban yatağı ve kumcağız sahilleri de Termenin doğal plajlarının oluşturmaktadır. Karadeniz ile Terme arasındaki bl00670065de yer alan, doğal kanallarla birbirine bağlı Akgl002c0053imenit ve silindir gl006c0065ri ile civarı yz006c006500720063e kuşu bn0079006500730069nde barındıran sulak alanlarımızdan bir tanesidir.Milli Parklar Genel md0072006cğn0063006500200026#8220;Yaban Hayatı koruma Sahası” olarak belirlenen gl006c0065r derin değildir. BELİRLİ GNLER Terme ile0020merkezinde herhangi bir şenlik yapılmıyorsa da bağlı ky00200076e kasabalarında geleneksel hale gelmiş şenlikler dz0065006e006c0065nmektedir. Kocamanda “Pirin 0046estivali”,Ky00200062ucağında “Altın Fındık Festivali” ve Sakarlıdaki “At yarışları” gelenekselleşmiş şenliklerdendir. Terme, Gl00790061zı Beldesinde ise Temmuz ayı ie0072isinde “Uluslar arası Amazon Festivali” dz0065006e006c0065nmektedir. FOLKLORİK DEĞERLER İle0064e e0026#351;itli nedenlerle dz0065006e006c0065nen eğlencelerde ve d&0023003200380037;n006c006500720064e davul zurna eşliğinde Kasap havası, iftetelli oynanır, halay e006bilir, Keşkek kazanları kaynar, Lepsiler a&0023305;lır, pilav yapılır. Yr00650064eki d&0023003200380037;n006c006500720064e hazırlıklar bir hafta n00630065den başlar. nce baklavalar, Br0065006bler a&0023305;lır. O gn002000640061006dat pişirilen yufkalardan ikisini duvara a006bar. O yufkalar gelin doğum yapıncaya kadar yenmez. Gelin doğum yapınca kocası bu yufkaları duvardan alır, kaynana bunlardan yufka o0072bası yapar, geline ii0072ir, İnanışa gr00650020bu, bebeğin sağlıklı olması ve karnını ağrımaması ii006edir. Cumartesi akşamdan ıslanan dv006d0065lik,d&0023003200380037;n0020007300610062ahı hareni (kazan) lara konarak yavaş yavaş pişirilir. Keşkek kıvamına gelince ateşten alınır ve hareninin başına iki delikanlı gee0072ek dv006d0065ye başlar. Bu esnada hareninin ii006ee azar azar horoz eti atılır. zellikle horoz eti kullanılmasının nedeni, horozun erkekliği, mertliği simgelediği ii006edir. Askere gidenleri ziyarete horoz kesip gt0072mekte bu nedenledir. Keşkek kıvamına gelince z006500720069006ee tereyağı eritilerek dk006cr002c0020006b0061zanların ağzı kapatılarak kz0020zerine oturtulur.Camide okunan d&0023003200380037;n0020006d00650076ld002000620069tip hoca ile birlikte camidekiler gelince yemek yemeye başlanır. D&0023003200380037;n00200067006e 00670065006c0069n ve damada keşkek yedirilmez,o0063uklarının başı kel olur diye. D&0023003200380037;n006400650020006beşkekten başka etli pilav ve et yahnisi de yapılır. Tatlılar yenmeden n00630065 damada yapılacak bağışlar, verilecek hediyeler bir bir sayılır. Damat el p00650072 ve tatlılar yenmeye başlanır. Tatlıyı yiyen herkes durumuna gr00650020sofraya para atar. Bu para yemekleri yapan aş&0023305;ya verilir. Daha sonra kadınların damadın boynuna havlu, basma, simli peşkir, uk0075r vb. şeyleri astıkları “Askı asma Tr0065006ei” yapılır. Damat bunları silkinerek omuzdan atar by006c0065ce d&0023003200380037;n00200079006f0072gunluğu atılmış olur. Ondan sonra gelin almaya gidilir. YEMEKLER Yr00650064e en n006c00200079emek keşkektir. Tirit, mısır o0072bası, Lepsi, hamsili Pilav vb. gibi yemeklerde sıklıkla yapılır. KONAKLAMA VE YEME – İME: İle0064e o006b konaklama tesisi bulunmamaktadır. İle0020merkezinde yeni a&0023305;lan Garaj oteli konaklama ihtiyacına cevap vermektedir. Terme pidesi ve pidecileriyle de n006c0064r. İle0064e nitelikli yeme, im0065 mekanları mevcuttur.